Babassu Palmiyesi

Babassu (Orbignya mardana, O. oleifera ya da O. speciosa), babassu palmiyesi olarak da bilinir, Brezilya’nın kuzeydoğusundaki tropik bölgelerde yabani olarak yetişen uzun palmiye ağacıdır.

Sert kabuklu meyvelerinin tohumlarından yağ çıkarılır; hindistancevizi (kopra) yağına benzeyen ve aynı amaçla kullanılan bu yağ, giderek hindistancevizi yağının yerini almaktadır.

Yemeklik yağ, yakıt ve yağlayıcı olarak yaygın kullanımı olan, sabun ve kozmetik sanayisinde de değerli bir hammadde sayılan babassu yağının elde edilme sürecinde, artakalan küspe hayvan yemi olarak değerlendirilir. Babassu sık ormanlarda yetiştiği için meyvelerinin toplanması ve taşınması çok güçtür.

Bu güçlüğe karşın ağaçlar bilinçsizce kesilmiş ve bir zamanlar geniş alanları kaplayan doğal ormanlar iyice seyrekleşmiştir. Günümüzde, babassu meyvelerinin sert kabuğunu kırarak tohumlarını çıkarabilecek özel makineler geliştirilmişse de, tohumların büyük bir bölümü gene de elle çıkarılmaktadır.

Babassu palmiyesinin, hindistancevizi ağacı gibi çok geniş bir kullanım alanı vardır. Meyveleri, yeşilken kauçuğun dumanlama yöntemiyle sertleştirilmesinde kullanılır, olgunlaştığında da besin olarak tüketilir. Gövdesi kereste olarak, yaprakları ise çatılan kaplamak ya da bölme yapmak amacıyla kullanılır. Yapraklarından ayrıca sepet ve çeşitli örgü eşyaları yapılır.

Meyve saplarındaki sıvının mayalandırılmasıyla, yöresel değeri çok fazla olan ve çok tüketilen alkollü bir içki elde edilir. Meyvelerin dış katmanından, çeşitli amaçlarla kullanılan bitkisel lifler çıkarılır; orta katmanından, çikolata tadında besleyici bir içecek yapılır.

Babassu meyveleri yumurta biçiminde, pas renginde ve 15 cm büyüklüğündedir. Altı yüz kadar meyve salkım oluşturacak biçimde bir arada bulunur ve her biri 2-6 arası tohum içerir. Tohumların yağ oranı yüzde 65-68’i bulur, bu da meyve ağırlığının yüzde 10’undan azdır